Lijsterbes jam en siroop

In augustus kleuren bij ons de bossen oranjerood van de enorme aantallen lijsterbessen. Heerlijk voor de vogels, én voor ons. Zo van de boom geplukt smaken ze wat melig en bitter, en de onrijpe bessen zijn lichtgiftig doordat ze parasorbinezuur bevatten. Gekookt en verwerkt tot jam en siroop zijn ze echter heerlijk.

De jam is zurig en hartig van smaak en past perfect bij een (vegan) kaasplankje. De zoete siroop heeft een prachtige zacht oranje kleur en doet het goed op ijs en yoghurt. Aangemaakt met water is het een heerlijke limonade. Of wat dacht je van een scheut gin, wat lijsterbessiroop, ijsklontjes, en aftoppen met tonic. Een verrassende cocktail.

Het is even een klusje om alle bessen en takjes te scheiden, te wassen en in te vriezen. Tijdens het schoonmaken kwam ik de meest bijzondere diertjes tegen. Van spinnetjes in diverse (gelukkig behapbare) formaten, tot bontgekleurde kevertjes en insectjes waarvan ik niet eens weet wat het zijn. Het blijft fascinerend om te zien hoeveel leven er in een paar takjes lijsterbessen zit.

Nadat de beestjes in de tuin zijn gezet, alle gewassen besjes ingevroren zijn geweest (dit vermindert de bittere smaak) is het tijd om jam en siroop te maken. Op internet kun je diverse recepten vinden. Zelf heb ik de volgende verhoudingen gebruikt:

Jam:

500 gram lijsterbessen

250 gram appels

500 gram geleisuiker

En voor de siroop:

500 ml water

Lijsterbessenprutje (zie recept)

500 gram suiker

1/4 theelepel citroenzuur

Siroop en jam kun je beiden maken van één hoeveelheid lijsterbessen. Een pitloze jam is fijn, dus je gaat als volgt te werk: Doe de lijsterbessen met de geschilde appels in een pan en kook ze een minuut of 15. Passeer alles door een zeef. Voeg 500 gram (gewone) geleisuiker toe en laat even doorkoken. Vul gesteriliseerde potjes met de jam.

Voor de siroop: het restje dat je overhoudt in de zeef na het maken van de jam bevat nog veel vitamine C en smaakstoffen. Voeg 500-600 ml water toe aan dit restje en laat ongeveer 10 minuten zachtjes koken. Zeef, zodat je alleen het vocht overhoudt. Voeg 500 gram (riet)suiker toe, en een kwart theelepel citroenzuur. Kook nog een minuutje door en giet in gesteriliseerde flessen.

Variaties: voel je vrij om lekkere specerijen aan de jam of siroop toe te voegen. Bijvoorbeeld kaneel, kruidnagel, gember, steranijs en kardemom, of een combinatie hiervan.